TRUNG TÂM GIÁO DỤC TRẢI NGHIỆM THIÊN NHIÊN SƠN TRÀ – CÔNG TRÌNH CỦA CỘNG ĐỒNG

I. LỜI NGỎ

Thành phố Đà Nẵng được thiên nhiên ban tặng nhiều tài nguyên đa dạng sinh học phong phú. Trong đó, riêng khu bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà có tới trên 1.000 loài thực vật,366 loài động vật, với hơn 43 loài quí hiếm có tên trong Sách Đỏ Việt Nam và Danh Lục Đỏ Quốc Tế (IUCN). Đặc biệt đây là nơi cư ngụ của loài voọc chà vá chân nâu (CVCN) quý hiếm và xinh đẹp – loài được mệnh danh là nữ hoàng linh trưởng. Sơn Trà chỉ nằm cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 8 km, vì vậy, là nơi lí tưởng, thuận lợi để thực hiện các hoạt động tham quan, học tập, trải nghiệm, nghiên cứu về thiên nhiên và môi trường cho học sinh, sinh viên, người dân và du khách.

Tuy nhiên, Sơn Trà, cũng như các khu rừng, khu bảo tồn thiên nhiên khác của Việt Nam hiện đang đối mặt với nhiều thách thức lớn đến từ các hoạt động như: săn bắn động vật hoang dã; phá rừng và khai thác tài nguyên rừng trái phép; lấn chiếm, chuyển đổi đất rừng thành đất khác để phục vụ cho nhu cầu phát triển; và đặc biệt là các hoạt động khai thác du lịch thiếu bền vững. Trong bối cảnh như vậy, một xu thế tất yếu nhằm bảo tồn bền vững đa dạng sinh học ở Sơn Trà nói riêng và môi trường nói chung là cần có các hoạt động giáo dục bảo tồn thiên nhiên cho thế hệ tương lai. Giáo dục thiên nhiên cung cấp cho người học cơ hội trải nghiệm và khám phá các kiến thức liên quan đến tự nhiên, từ đó khơi gợi được tình yêu và tinh thần trách nhiệm trong việc bảo vệ thiên nhiên.

Nhận thức được tầm quan trọng này, Trung tâm bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh (GreenViet) tại Đà Nẵng đã và đang triển khai nhiều hoạt động giáo dục nâng cao nhận thức cộng đồng về Sơn Trà và loài CVCN. Một số kết quả đạt được từ năm 2013 đến nay có thể kể đến như: GreenViet đã đưa hơn 2.000 học sinh, sinh viên và người dân đến tham quan học tập trực tiếp tại Sơn Trà. GreenViệt cũng đã tổ chức các hoạt động giáo dục thiên nhiên cho hơn 15.000 học sinh trong thành phố Đà Nẵng thông qua các đợt triển lãm và các bài nói chuyện về đa dạng sinh học.

Tháng 12/2018, GreenViet, cùng với sự hỗ trợ và đóng góp tích cực của nhiều công ty, tổ chức, và cá nhân đến từ cộng đồng trong và ngoài Đà Nẵng, bao gồm cả công sức, hiện vật và kinh phí, đã xây dựng nên Trung tâm giáo dục trải nghiệm thiên nhiên (TTGDTN). Đây cũng là trung tâm giáo dục thiên nhiên đầu tiên của thành phố Đà Nẵng.

II. VỀ GREENVIET

Trung tâm bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh (tên gọi tắt: GreenViet) là một tổ chức phi chính phủ trực thuộc Liên Hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Đà Nẵng được thành lập từ năm 2012. GreenViet hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn thiên nhiên với sứ mệnh giúp cộng đồng hiểu, tôn trọng và hình thành lối sống thân thiện với thiên nhiên thông qua các hoạt động nghiên cứu, giáo dục bảo tồn và phổ biến các giá trị của đa dạng sinh học.

Hiện tại, GreenViet là một trong những tổ chức đang nỗ lực thực hiện các nghiên cứu chuyên sâu về loài CVCN tại Sơn Trà. Qua hơn 6 năm thành lập đến nay, một trong những hoạt động tiêu biểu nhất của GreenViet là “Hành trình Tôi Yêu Sơn Trà” – một chương trình về trải nghiệm thiên nhiên đã góp phần thay đổi nhận thức của hơn 2.000 người dân thành phố Đà Nẵng về vẻ đẹp và giá trị của bán đảo Sơn Trà.

2016 GreenViet đã tổ chức các chương trình giáo dục nâng cao nhận thức về môi trường và sinh thái cho hơn 15.000 học sinh trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

2017 GreenViet là tổ chức khoa học công nghệ không vì mục đích lợi nhuận duy nhất được trao giải thưởng ‘Môi Trường Việt Nam năm 2017’ – giải thưởng danh giá nhất của Nhà Nước trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

2018 GreenViet thành lập Trung tâm giáo dục trải nghiệm thiên nhiên đầu tiên tại thành phố Đà Nẵng.

III. VỀ TRUNG TÂM GIÁO DỤC TRẢI NGHIỆM THIÊN NHIÊN SƠN TRÀ

Tầm nhìn

Vì một tương lai người Việt Nam kết nối và sống hòa hợp với thiên nhiên.

Sứ mệnh

TTGDTN tổ chức các hoạt động giáo dục, trải nghiệm thiên nhiên, tập trung vào đối tượng học sinh. Trung tâm còn là nơi TTGDTN sẽ góp phần vào sự thay đổi tích cực về nhận thức, thái độ và sự tham gia trong cộng đồng, từ đó giúp hình thành được lối sống thân thiện với thiên nhiên.

Giá trị cốt lõi

• Tâm huyết vì môi trường, thiên nhiên
• Chuyên nghiệp, luôn đảm bảo tính học thuật
• Uy tín, đáng tin cậy
• Sáng tạo
• Chia sẻ và hỗ trợ
• Đồng hành cùng cộng đồng

Lịch sử hình thành và xây dựng Trung Tâm

Từ ý tưởng đến hành động

Ý tưởng xây dựng một trung tâm giáo dục thiên nhiên tại Đà Nẵng được các cán bộ GreenViet thai nghén từ những ngày đầu thành lập (2012). Sau gần 6 năm hoàn thiện ý tưởng và tích cực vận động sự tham gia và đóng góp từ cộng đồng, đến năm 2018 GreenViet đã phối kết hợp các nguồn lực và các bên liên quan để tiến hành thành lập TTGDTN Sơn Trà. Trung tâm được xây dựng trong vòng 4 tháng từ 1/9/2018 đến 25/12/2018. Nội dung xây dựng trung tâm gồm hai phần cơ bản: Phần khung nhà và phần diễn giải thiên nhiên Sơn Trà.

• Phần khung nhà được xây dựng bởi Công ty TNHH Tư Vấn Thiết Kế Kiến Trúc Và Xây Dựng CIA. Diện tích xây dựng 100 m2. Tổng kinh phí xây dựng cơ bản là 400 triệu đồng.
• Phần diễn giải thiên nhiên được đội ngũ cán bộ giáo dục GreenViet lên ý tưởng, xây dựng nội dung và thông điệp. Đơn vị thi công là Công ty TNHH Giải pháp Thương Hiệu Vàng. Tổng kinh phí thi công phần diễn giải môi trường là 150 triệu đồng, chưa kể các thiết bị điện tử và phần sân chơi phía bên ngoài.

Vận động tài trợ

Trung tâm được xây dựng với sự tài trợ, đóng góp của hơn 100 cá nhân và tổ chức trong và ngoài thành phố Đà Nẵng. Tổng kinh phí huy động được là 899.255.000 VND. Trong đó đáng kể có sự tài trợ của Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Xây Dựng Hòa Bình 600 triệu đồng, Công ty Cổ Phần Xây Dựng Kiến Trúc AA Corporation 100 triệu đồng, Quỹ Cộng Đồng Phát Triển Sơn Trà 30 triệu đồng và nhiều cá nhân yêu thiên nhiên khác.

Ngoài sự đóng góp về tài chính, phải kể đến sự đóng góp về công sức của nhiều cá nhân, điển hình như: 2 cán bộ giáo dục của GreenViet – Nguyễn Thị Tịnh & Đinh Thanh Hương trong việc lên ý tưởng và phát triển phần thiết kế nội dung diễn giải của TTGDTN; họa sĩ Lê Công Đào – người dành hơn một tháng làm việc để tạo nên bức phù điêu gia đình CVCN, cùng 3 bức phù điêu trang trí khác tại trung tâm; họa sĩ Nguyễn Doanh – người vẽ các bức tranh về động vật trang trí ngoài sân vườn; cùng hơn 100 tình nguyện viên đến trồng cây, làm sạch không gian ở bên ngoài trung tâm.

Bên cạnh đó, Trung tâm còn nhận được nhiều sự đóng góp bằng hiện vật như: 2 Tivi của gia đình anh Hà Thăng Long; 2 iPad của anh Lê Minh Cường; nhiều sản phẩm gây quỹ từ chị Huỳnh Hằng; cây xanh từ bác Dư – người dân địa phường Thọ Quang; gạch men lát sân vườn của chị Đỗ Hồng Hòa; bàn ghế bằng gỗ cây của người dân Bana xã Ayun, Gia Lai, …

Danh sách tổ chức và cá nhân hỗ trợ kinh phí

Xem thêm tại đây : Danh sách tổ chức và cá nhân nhà tài trợ TTGD

Các hạng mục chính và kinh phí xây dựng trung tâm

Tổng kinh phí xây dựng:  897.000.000 VND

Hoạt động và định hướng phát triển

Trung tâm sẽ duy trì và phát triển hai hoạt động chính:

1. Các hoạt động tham quan, học tập trải nghiệm thiên nhiên
2. Hoạt động cộng đồng: Trung tâm là nơi cộng đồng trong và ngoài Đà Nẵng tham gia đóng góp, hỗ trợ và cùng tổ chức các hoạt động liên quan đến bảo vệ thiên nhiên và đa dạng sinh học

Hiện nay, TTGDTN Sơn Trà mở cửa miễn phí tiếp đón tất cả mọi người đến tham quan và tìm hiểu về thiên nhiên Sơn Trà tại địa chỉ 70 Lý Tử Tấn, Sơn Trà. Thời gian đón tiếp: 8:00 đến 17:00;  thứ 3 – thứ 7 hàng tuần.

Có thể nói TTGDTN Sơn Trà hiện tại là nền tảng, mô hình mẫu cho một Trung tâm giáo dục thiên thiên trong tương lai có quy mô lớn và đầy đủ chức năng hơn đặt tại Khu bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà nhằm đáp ứng nhu cầu học tập, tìm hiểu về thiên nhiên của học sinh và cộng đồng. Mô hình tương lai của trung tâm sẽ bao gồm:  khu trưng bày diễn giải thiên nhiên và khu học tập trải nghiệm ở trong rừng.

Các phân khu diễn giải thiên nhiên ở Trung Tâm

TTGDTN được thiết kế thành 5 phân khu chính giới thiệu về Sơn Trà. Ngoài ra có 200 m2 bên ngoài làm sân chơi cho trẻ nhỏ.

Phân khu 1: Khu vực trung tâm với các thông tin chung về bán đảo Sơn Trà, đặc điểm và vai trò.

Phân khu 2: Giới thiệu đa dạng hệ động thực vật Sơn Trà: thông tin chung, những nét đặc trưng và sự thích nghi của các loài.

Phân khu 3: Trưng bày hình ảnh, video và thông tin về voọc chà vá chân nâu – Nữ hoàng linh trưởng, loài động vật quý hiếm của Sơn Trà.

Phân khu 4: Sơn Trà – kho báu mong manh: cảnh báo các mối đe dọa, tác động đã và đang gây ảnh hưởng đến hệ sinh thái Sơn Trà.

Phân khu 5: Giải pháp bảo tồn: nỗ lực của GreenViet và cộng đồng cùng chung tay bảo vệ đa dạng sinh học Sơn Trà.

5 Phân khu diễn giải bên trong Trung tâm

Phân khu 1: Bán đảo Sơn Trà

Phân khu 2: Đa dạng động thực vật

Phân khu 3: Voọc chà vá chân nâu

Phân khu 4: Sơn Trà kho báu mong manh

Phân khu 5: Hy vọng cho Sơn Trà

Hình ảnh một số hoạt động

Tham quan học tập tại TTGDTN

Học tập trải nghiệm thiên nhiên tại bán đảo Sơn Trà

Các hoạt động cộng đồng khác

CHÚNG TÔI CẦN SỰ CHUNG TAY GÓP SỨC CỦA CỘNG ĐỒNG

TTGDTN được xây dựng dựa trên sự đóng góp của cộng đồng. Để tiếp tục duy trì các hoạt động, thực hiện được sứ mệnh hình thành lối sống thân thiện với thiên nhiên của người Việt, chúng tôi rất mong nhận được sự đồng hành và đóng góp của cộng đồng trong và ngoài nước.

Thông tin chính thức và diễn biến hoạt động của chương trình được cập nhật tại

• Website Trung tâm GreenViet: GreenViet.org
• Facebook của TTGDTN: Trung tâm giáo dục trải nghiệm thiên nhiên

Các hình thức nhận hỗ trợ

• Chúng tôi trân trọng mọi sự đóng góp và hỗ trợ của các cá nhân và tổ chức có quan tâm bao gồm cả vật chất, công sức và tinh thần.
• Tiền mặt và hiện vật hỗ trợ trực tiếp

• Tên tài khoản: Trung tâm bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh
• Số tài khoản: 0041000244030
• Ngân hàng Vietcombank – chi nhánh Đà Nẵng

Văn phòng làm việc

• Trung tâm giáo dục trải nghiệm thiên nhiên GreenViet
• 70 Lý Tử Tấn, P. Thọ Quang, Q. Sơn Trà, TP Đà Nẵng

Thông tin liên hệ

Nguyễn Thị Tịnh, điện thoại: 0985 197 345, email: educenter@greenviet.org